Bij de Faceebookgroep Kinderboeken willen we graag van alles weten over kinderboeken. Wat maakt een kinderboek een goed kinderboek of een succesvol kinderboek? We vragen deze week 5 experts naar hun mening. We laten twee succesvolle makers van mooie kinderboeken aan het woord: Auteur Jan Paul Schutten en illustrator Martijn van der Linden. Beide heren wonnen heel veel prijzen want hun werk is zeer onderscheidend: er straalt liefde uit voor het kinderboek en respect voor (de intelligentie van) het kind. Daarnaast vragen we drie experts uit de kinderboekenbranche om hun mening. Van recensent Jaap Friso willen we graag weten hoe hij een kinderboek beoordeelt. Waar let hij op? Van literair agent Lester Hekking willen we natuurlijk weten hoe hij de naald in de hooiberg vindt. Er worden wereldwijd zoveel mooie boeken geschreven. Hoe vindt hij die ene parel? En natuurlijk is dit onderzoek niet compleet als we niet een boekverkoper om haar mening zouden vragen. Wat verkoopt? En wat verkoop je graag, vroegen we aan boekverkoper Manda Heddema.
We beginnen ons onderzoek bij een van de meest succesvolle kinderboeken schrijvers van ons kikkerland: Jan Paul Schutten. Hij is met name bekend om zijn non-fictie boeken die hij ongelofelijk beeldend weet te schrijven. Als geen ander weet hij een kind van een jaar of 10-12 ingewikkelde materie op een onderhoudende, boeiende, komische maar vooral respectvolle manier bij te brengen. Als je zijn boeken leest, is het net alsof je hem door zijn knieën ziet gaan om zijn lezer rechtstreeks toe te spreken. Hiermee prikkelt hij de intelligentie en de nieuwsgierigheid van het kind. Om deze reden hebben we Schutten bij Kinderboeken heel hoog zitten, dus als je een aantal prangende vragen hebt over kinderboeken dan kun je maar beter meteen naar de bron gaan.
Genoeg veren! Lees gezellig mee met ons flits-interview.
Beste Jan Paul, dank dat je mee wilt werken aan ons vijfluik van flitsinterviews. Bij Kinderboeken willen we het kinderboekenvak graag van alle kanten leren kennen en daarom hebben we vijf experts voor een flitsinterview uitgenodigd. We vroegen een bekende kinderboeken auteur; een illustrator; een recensent; een literair agent en een boekverkoper om over hun vak te vertellen. Van jou willen we graag van alles te weten komen over het schrijven van kinderboeken.
*Voor de leden die niet weten wie je bent: wie is Jan Paul Schutten? (Hier is een link naar zijn website.)
Schrijver van vooral informatieve kinderboeken, zoals Het raadsel van alles wat leeft, Kinderen van Amsterdam en De wraak van het spruitje.
*Je hebt momenteel 43 boeken geschreven en hopelijk komen er nog een heleboel bij, maar kun je ons vertellen hoe het allemaal begon? Wat was het moment dat je dacht: ik wil kinderboekenschrijver worden?
Ik schreef boeken in opdracht van bedrijven, zoals voor Grolsch, Nivea en de KLM. Toen ik een boek schreef over de natuur bij Center Parcs kreeg ik een idee voor een kinderboek. Dat idee heb ik naar twaalf uitgeverijen gestuurd. Uiteindelijk reageerde Querido het best, dus daar verscheen Ruik eens wat ik zeg, over de taal van planten en dieren. Daarna werd ik door verschillende uitgevers gevraagd om ook voor hen te schrijven.
*Hoe schrijf je volgens jou een boek? Wat mag er in een goed leesboek zeker niet ontbreken?
Iets opmerkelijks, verrassends, interessants, vrolijks of grappigs. Lezen moet leuk zijn, zeker voor kinderen.
Wat je heel goed doet is fictie en non-fictie met elkaar combineren. Het is vooral je toon van de non-fictie stukjes die opvalt. Je lijkt perfect aan te voelen hoe je een kind van 10-12 aanspreekt. Het is doorspekt met humor en toch wordt het nergens flauw. Je zet hoog in wat betreft de intelligentie van het kind. Daaruit blijkt een groot respect voor je lezers. Al lezend en genietend vroeg ik me een paar dingen af.
*Waarom kies je ervoor om een boek als Het raadsel van alles wat leeft niet simpeler te schrijven?
Ik wil het hele verhaal vertellen met alles erop en eraan. Daar zitten ook ingewikkelde dingen bij, maar dat is geen probleem als die leuk, interessant of grappig zijn. Bovendien: als ík het kan begrijpen, dan kunnen kinderen vanaf negen jaar dat ook. Zolang het maar goed uitgelegd wordt.
*Doe je al je research naar de non-fictie onderwerpen zelf? Dat lijkt me namelijk een hele klus.
Dat is het ook. Voor mijn laatste boek heb ik drie jaar research gedaan.
*Werk je in opdracht/ word je gevraagd of verzin je de onderwerpen van je boeken zelf?
Ik word vaak gevraagd om een boek te schrijven. Bijvoorbeeld door uitgevers, musea of het Jeugdjournaal. Dat doe ik graag. Maar het liefst bedenk ik mijn boeken zelf. Dan kan ik de boeken precies maken zoals ik ze zelf wil hebben.
*Kies je zelf je illustrator?
Nee, meestal gebeurt dat samen met de uitgever.
*Heb je tips voor beginnende auteurs die ook non-fictie stukjes in hun boek willen verwerken?
Zorg dat het leuk is om te lezen. Is het interessant en spannend genoeg? Nee, stop er dan een grap in. Kan dat niet? Maak het dan intrigerend. Betrek de lezer in het verhaal. Of beter nog: gebruik alle bovenstaande adviezen tegelijk.
Een paar korte vragen:
Fictie of non-fictie?
Non fictie.
In hoeveel talen is je werk ondertussen vertaald?
Momenteel zestien talen en tientallen landen.
Op welk boek van jezelf ben je het meest trots?
Het wonder van jou en je biljoenen bewoners. Verreweg.
Wat vind je het beste kinderboek aller tijden?
Man en Muis, van Paul Biegel.
Waar werk je momenteel aan?
Het mysterie van niks en oneindig veel snot. Over de vraag waar de oerknal vandaan komt. Was er niets voor de oerknal? Of was er altijd al iets? Hoe kan er iets uit niets ontstaan? Quantummechanica, parallelle universums, tijdreizen, donkere energie: het wordt heel leuk.
Tenslotte vragen we altijd aan auteurs of ze tips hebben voor ouders. Sommige kinderen lezen graag en verslinden alles wat los en vast zit en andere kinderen lezen heeeeeel moeizaam. Wat zou je de ouders van de moeizame lezers willen aanraden?
Er komen elk jaar honderden totaal verschillende boeken uit. Tel dat op bij al die boeken die er al zijn en je hebt een lijst met duizenden boeken in alle soorten en maten: grappig, spannend, poëtisch, eng, informatief, ga zo maar door. Je moet soms even zoeken, maar uiteindelijk vind je het juiste boek bij het juiste kind.
Of bekijk dit filmpje.
Dank voor dit ontzettend leuke en informatieve flitsinterview. Nb de gebruikte foto is gemaakt door Gerlinde de Geus.
Morgen zetten we onze zoektocht voort en gaan we in gesprek met recensent Jaap Friso.
