Yfke Brandhout van Thrillers&More en Kinderboeken las samen de Graphic Novel Spill Zone van de Amerikaanse bestselling auteur Scott Westerfeld en Dreamworks illustrator Alex Puvilland. Kinderboeken vroeg dit boek voor een recensie aan omdat we geloven in andersoortig en laagdrempelig lezen. Niet ieder boek dat een kind leest hoeft een dikke pil te zijn. Ieder kind legt zijn of haar leeskilometers op zijn/ haar eigen manier af.
Moet ik mijn kind nu stimuleren om een strip te lezen, hoor ik u vragen. Een Graphic Novel is iets anders dan een gewone strip. Het heeft een ingewikkelder plot en de taal is ontwikkeld. Er wordt zeker wat van het kind gevraagd. (en er is niets mis met het lezen van een leuke strip, maar dat is een andere discussie)
Thrillers&More heeft een andere insteek. Zij vragen zich af: Is dit boek voor hun lezers geschikt? Dus is Spill Zone interessant voor de YA lezer? We lazen het met een verschillende insteek en kwamen tot lichtelijk andere conclusies.
Yfke waardeerde het boek gemiddeld met 4,1 sterren en Kinderboeken kwam uit op een ruime 4,5 ster. Niet omdat het boek meer geschikt zou zijn voor jongere kinderen (integendeel zelfs) maar omdat we beiden letten op verschillende details.
Yfke waardeerde het boek als volgt:
Plot 3
Personages 4
Vaart 4
Schrijfstijl 4,5
Wereldbouw 5
Nienke waardeerde het boek als volgt:
Verhaal: 4
Taal: 4
Illustraties: 5
Spanning:5 (vanaf 12 jaar)
Wereldbouw: 5
Andersoortig lezen: 4.5
Leeservaring/plezier tijdens het lezen:5
Conclusie Kinderboeken: Dit boek kan kinderen die van spannende verhalen houden, maar om wat voor reden dan ook niet graag lezen (denk bijvoorbeeld aan voorliefde voor gamen, dyslexie waardoor de leeskilometers veel moeite kosten, voetballen-is-leuker) aan het lezen brengen. En juist om die reden promoten we bij Kinderboeken Graphic Novels en in dat genre is Spill Zone een absolute aanrader. Spill Zone leest alsof je een spannende Netflix serie kijkt. Je valt midden in het verhaal in en er is al overal actie. En op iedere pagina ontwikkelt het plot zich, wordt het duidelijker wat er echt aan de hand is. Iedere keer zijn er plottwist en nieuwe mensen die een eigenaardige geschiedenis blijken te hebben. En net als je denkt dat het verhaal zich in een grote finale zich aan je ontvouwt, is er een open einde waar je nog dagenlang over na loopt te denken. Dit boek lees je keer op keer. Er zit spanning in de taal, in de illustraties en in het plot. Maar door het keer op keer te lezen, zie je steeds meer details en begrijp je de wereld van Spill Zone steeds beter en kruipt het onder je huid. De pop van Lexa reist nog dagen met je mee, brrrr. (heel eng)
De leeservaring van Yfke:
Voor ik begon met lezen, had ik niet echt een bepaalde verwachting van deze graphic novel. Meestal lees ik graphic novels die voor volwassenen zijn bedoeld, dus ik verwachtte wel dat ik hierin een verschil zou merken, omdat De Spill Zone een young adult is.
Uiteindelijk viel dat ontzettend mee – het waarom zat al voor een groot gedeelte in de wereldopbouw. De spill zone uit de titel is een gebied waar een (hou je vast) nanotechnologisch ongeluk heeft gezorgd voor de ontploffing van een kerncentrale. Eigenlijk is het betreden van de zone (terecht) verboden, en als je in het eerste hoofdstuk hoofdpersoon Addie volgt terwijl ze de zone binnendringt, begrijp je waarom. Neem bijvoorbeeld de mensen die slachtoffer werden van de explosie en niet weg konden komen; die hangen nu als zogenaamde ‘vleespoppen’ in de lucht van de zone, een onheilspellend licht schijnt uit hun ogen en mond. Voorwerpen hangen net als zij bewegingloos in de lucht alsof ze middenin een beweging zijn stilgezet, net als de projecties in de zone (vreemde patronen, gemaakt van alledaagse voorwerpen). Het zijn eenvoudige en toch griezelige, beklemmende tekeningen.
Ook Platstad heeft dat effect: het is een deel van de zone waar alles geheel of gedeeltelijk in de grond is gezogen en, je raadt het al, helemaal plat is. Terwijl Addie op haar motor door de zone racet, vertelt ze over de risico’s van het betreden van de zone en over hoe het aanraken van iets in Platstad kan zorgen dat ook jij permanent in de grond gezogen wordt. Hoewel je met Addies uitleg wel heel veel informatie in een keer binnenkrijgt, werkt dat hier heel goed. De vele kleurige, bizarre afbeeldingen zorgen er voor dat je wilt weten wat er aan de hand is in deze wereld en de informatiedump niet als storend ervaart.
De basis voor een spannend, post-apocalyptisch verhaal is met haar bezoek aan de zone meteen gelegd.
Wat personages betreft heb je ook niks te klagen in De Spill Zone. Addie (afkorting van Addison), die ik al noemde, is een dappere meid die na de dood van haar ouders de zorg voor haar zusje Lexa op zich heeft genomen en doet wat ze moet doen om te overleven. In haar geval is dat de zone binnendringen om foto’s te maken en deze aan de hoogste bieder te verkopen. Ze neemt veel risico’s om dit te doen en er het geld mee te verdienen dat haar met haar zusje uit de zoeklichten van de FBI houdt. Ook twijfelt ze ontzettend aan zichzelf en of ze wel de juiste beslissingen neemt nu hun ouders er niet meer zijn.
Zusje Lexa was in de zone toen de ramp plaatsvond en omdat ze er heelhuids uit is gekomen, heeft de FBI veel interesse in haar getoond. Ze zegt sinds die nacht geen woord meer. Wel neemt ze haar pop Vespertine wel overal mee naartoe en, om nog een onheilspellend randje aan het verhaal toe te voegen: Vespertine lijkt te leven, te communiceren met Lexa en zelfstandig te kunnen bewegen. De praatwolkjes van Vespertine zijn, in tegenstelling tot die van de anderen, zwart en de letters chaotisch. Of Vespertina die dingen alleen in het hoofd van Lexa kan weet je niet zeker, maar het geeft je een gevoel van onbehagen. Ondertussen zeggen deze personages ook heel veel over Addie. Ze is niet alleen dapper, onder het harde pantser dat ze draagt heeft ze een groot hart en ze heeft alles over voor haar zusje.
Dat brengt me bij het plot. Voor mij gaat het daar een klein beetje de mist in. Een verzamelaar biedt Addie een enorm bedrag om de zone in te gaan en daar iets op te halen wat de Noord-Koreanen graag willen hebben. Het is begrijpelijk dat Addie dit aanbod aanneemt – ze kan het geld goed gebruiken om met haar zusje te verdwijnen – maar het idee zelf voelt een beetje als een zwaktebod: er is iets radioactiefs in Noord-Amerika te halen, dus komt Noord-Korea eraan te pas. Niet om te zeggen dat daar niets in zit, maar het is misschien een beetje te realistisch, zoals wanneer de president van Amerika een Disney-film binnen zou wandelen. Ik hoop eerlijk gezegd dat ik hierin te snel oordeel en er in het volgende deel veel meer bij komt kijken, toch is het in deel 1 een minpunt. Hier had ik meer vreemde, onverklaarbare dingen verwacht, denk ik.
Eigenlijk mag ik niet klagen, hoor. Er zit een goede vaart in het verhaal, zonder onnodige zijsporen of overbodige tekeningen. Elk plaatje heeft een doel en illustrator Alex Puvilland heeft de kunst van het weglaten heel goed onder de knie. Hij laat zien dat je geen realistische, tot in detail getekende plaatjes nodig hebt om een mooi, griezelig of doodeng tafereel te creëren. Een paar lijnen met gekleurde vakken is al genoeg om een gebouw te maken, een close-up van een eng beest met een blanco achtergrond maakt veel meer indruk dan een hyperrealistische tekening.
Ook de vlotte schrijfstijl van Scott Westerfeld helpt met de vaart in dit verhaal. Hij gebruikt korte zinnen die niet gestileerd of nep aanvoelen. Ook weet hij er een bepaalde mate van mysterie in te leggen, zodat je elke bladzijde om wil slaan om te zien hoe het verder zal gaan. Neem nou de openingszin van De Spill Zone: ‘Wat ik vooraf ook van plan ben, ik kom altijd weer thuis met foto’s van de speeltuin’. Dat vind ik een geweldige eerste zin. Waarom altijd de speeltuin? En waarom maakt ze foto’s? Vanaf het eerste moment ben je daardoor gegrepen en wil je weten wat er allemaal gaat komen.
Toen ik De Spill Zone deel 1 dichtsloeg, was het eerste dat ik zei: ‘Wat een rotstreek. Deel twee is nog niet verschenen.’ Het liefste had ik meteen verder willen lezen, om erachter te komen wie Don Jae is, wat er gebeurt nadat Addie de spill in is gegaan om het radioactieve materiaal te bemachtigen en of het goed komt met Lexa. Ik ben razend benieuwd naar het volgende deel en zou iedereen aanraden om De Spill Zone te gaan lezen. Plot minpuntje of niet, het is een heerlijke graphic novel.
Gezamenlijke conclusie: Mooie tekeningen, spannend plot, intrigerende worldbuilding met een ongelofelijk einde dat schreeuwt om meer. (en wel iets meer losse eindjes had mogen vastknopen)
