Vooruitgang of juist niet?

De Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) heeft als doel om meer kinderen aan het lezen te krijgen. Hiervoor maken ze mooie projecten en geven ze vaak boeken weg zoals het kinderboekenweekgeschenk. In samenwerking met Nederland Leest Junior heeft de stichting een boek uitgegeven dat op alle basisscholen van Nederland gratis werd uitgedeeld. Het thema was dit jaar Robotica. De actie duurde een maand. Kinderen lazen het boek Cyberboy van Tanja de Jonge. Daarna werd het besproken in de klas. De Jongeschrijft sinds 2009 kinderboeken en is erg productief. Cyberboy is tot nu toe haar meest bekende boek. In april 2018 verschijnt Syntopia.

Kevin en Björn zijn beste vrienden op de basisschool. Ze doen alles samen. Op een dag eten ze chips op straat en “vechten” om de zak. Björn loopt ineens de straat op en krijgt een ongeluk. Hij raakt in een coma. Een paar weken later zegt de moeder van Kevin ineens dat Björn uit het ziekenhuis ontslagen is omdat zijn ouders in het buitenland een second opinion willen aanvragen. Kevin vindt het vreemd omdat hij iedere dag in het ziekenhuis is en niemand hem wat heeft verteld. Nog vreemder wordt het als Björn ineens twee jaar later weer verschijnt. Hij heeft in Japan gewoond en is nu weer terug. Hij is veranderd. Björn is niet alleen ouder geworden, hij is gewoon anders. Hij praat een beetje als een… robot. Hij herinnert zich allemaal kleine details maar weet niet dat Kevin een gehandicapte hand heeft. Hoe kan dit?

Kevin is blij dat zijn beste vriend er weer is. Björn heeft duidelijke sporen van het ongeluk overgehouden. Hij heeft een prothese omdat hij zijn arm is verloren en zijn hoofd zit met schroeven aan elkaar. Ook al is hij anders geworden, de vreugde van het terug hebben van zijn vriend overheerst. Toch heeft hij vraagtekens en als de gelegenheid zich voordoet, test hij het geheugen van zijn nieuwe (of oude) vriend. Samen met de mysterieuze Berend komt Kevin langzamerhand achter de waarheid. En die is eng, heel erg eng.

Een spannend en vlot geschreven jonge YA voor kinderen vanaf 10 jaar. Het is sf/fantasy maar zo levensecht dat het superspannend is. Als het doel van project Cyberboy is om kinderen aan het lezen te krijgen, dan is het met dit boek goed gelukt. Buiten dat het een spannend boek is, komen er belangrijke thema’s aan bod. Als je lichaam nog leeft maar je bent hersendood, leef je dan nog? Of: De technologie gaat steeds verder en we kunnen steeds meer. Maar moeten we dat wel willen?

Wat iets minder was aan het verhaal was dat de hoofdpersoon niet altijd de bedenker was van de oplossingen. Hij wordt op het moment suprême naar huis gebracht en is er niet bij. Hij heeft niet verzonnen wat er met Björn moet gebeuren. Ook als er een alternatief plan wordt getrokken heeft Kevin het niet bedacht. Hij was er zelfs niet bij als de anderen erover spreken. Hij niet en Björn ook niet. Hierdoor maken ze niet echt een ontwikkeling door. Veel maakt het niet uit want het boek gaat meer over de uit de hand gelopen technologie.

Ook als je niet van lezen houdt is dit boek een pageturner. Het is eigentijds, spannend en vlot.