Laat ik maar met de deur in huis vallen: De nachtuilen van Jeroen van Unen is een van de avontuurlijkste, meest fantasievolle en spannendste debuten die ik in lange tijd las. Het boek krijgt vier hele dikke sterren en we zijn bij Kinderboeken enorm benieuwd naar deel 2.
Over welk boek hebben we het? De nachtuilen van Jeroen van Unen. Van Unen schreef zijn debuut en stuurde het op goed geluk op naar Luitingh Sijthoff. En wat bijna niemand lukt, lukte van Unen wel: zijn manuscript werd uit de slushpile gevist (dat is de enorme berg met manuscripten die alle uitgevers dagelijks binnenkrijgen) en het werd uitgegeven. In 2016 debuteerde Van Unen met de Nachtuilen. Deel 2 is ondertussen ook al uit en heet De slang van Havilah, de Nachtuilen 2 en is volgens de critici nog beter.
Voor beide delen sleepte Van Unen een nominatie voor de Harland Awards in de wacht wat zeer opmerkelijk te noemen is omdat er uit ongeveer 100 boeken slechts 5 boeken worden gekozen voor de shortlist. Niet veel debutanten kunnen dit zeggen en al helemaal niet tweemaal achter elkaar. (Op het moment van schrijven bevinden we ons precies een week voor de bekendmaking van deze prestigieuze awards dus dat is heel spannend). Door de tweede nominatie werd onze nieuwsgierigheid dusdanig geprikkeld dat we deel 1&2 hebben aangevraagd. Deel 1 was binnen no time verslonden. Wat een leuk avontuur is De Nachtuilen.
Waar gaat het boek over?
Tobias is een gewone jongen die op het punt staat een reis te maken. Zijn moeder is al jaren overleden en zijn vader is veel van huis. Tobias woont hierdoor voor een groot gedeelte samen met zijn zus. Voor een uitwisselingsprogramma vertrekt hij naar Londen, tenminste dat denkt hij. Het vliegtuig is op weg naar de Denari eilanden. Daar aangekomen wordt Tobias langzaam meegezogen in een spannend avontuur vol magie en fantasy. Zijn kat Loesje blijkt geen gewone kat; Tobias kan met haar praten via zijn ketting. Zijn ouders blijken ook niet de doorsnee ouders te zijn voor wie hij ze altijd heeft gehouden, ze leefden een gevaarlijk leven en zijn een soort helden op de eilanden. Het huis waarin Tobias mag wonen is zijn ouderlijk huis van vroeger en wordt beschermd door zware magie. Waar is dat voor nodig? Is niet alles zo vredig als het lijkt? Natuurlijk niet, anders is er geen verhaal… Het is een hele mooie wereld die perfect had kunnen zijn als er niet een gevaarlijke vijand op de achtergrond zou ronddwalen. Malic is de kwade genius achter al het kwaad, lijkt het. Tobias heeft wel krachten maar moet een zware training ondergaan voordat hij op missie mag. Dat gaat nog bijna mis en op eigen houtje gaat uiteindelijk het gevaar tegemoet.
Wat bij Fantasy heel gebruikelijk is, is dat delen van het verhaal vanuit een ander perspectief worden verteld. De gemene Malic neemt je mee in zijn diabolische gedachten. Zo zie je hoe zich een web rond Tobias vormt en dat maakt het extra spannend.
Het verhaal is met name leuk door de goed gedoseerde en aantrekkelijke bijfiguren van het verhaal die allemaal herkenbare karaktertrekken hebben. Van Unen neemt de tijd om deze figuren een eigen gezicht te geven. Je kunt het boek niet lezen zonder een beetje van de eigenzinnige Rika te gaan houden. De kat Loesje is wellicht wat teveel van het goede, maar voor kinderen erg leuk.
In dit boek gaat het in eerste instantie niet eens zozeer over het avontuur, maar over de wereld waar Tobias in terecht is gekomen. Van Unen heeft die wereld tot in detail uitgedacht. Er is oude en nieuwe magie en de oude is in de loop der tijden schaars geworden. Kleuren spelen een voorname rol en het is een hele puzzel om alles te begrijpen. Natuurlijk is er een profetie en een uitverkorene, en laat dat nou net Tobias zijn. De magie die van Unen heeft verzonnen is deels bekend door andere series en boeken en deels is ze geheel uniek. Tijdens het lezen waan je je vaak in de wereld van Harry Potter, Divergent, Percy jackson, Lord of the Rings, maar je denkt ook vaak aan Thea Beckman, Jan Terlouw en Tonke Dragt en zelfs – door de sprekende kat – in de wereld van Minous. Is het boek dan een samenraapsel van bekende boeken? Nee, zeer zeker niet en als je de namen nog eens terugleest zie je dat het niet de eerste de beste boeken zijn waar zijn werk mee wordt vergeleken. Je waant je als lezer constant in een mooie wereld vol met fantasie. Het is een goed gefundeerde wereld waaruit nog vele verhalen kunnen ontspruiten.
Is het boek perfect? Nee, het is een veelbelovend debuut. Van Unen heeft zoveel tijd besteed aan alle details van zijn wereld dat hij zo af en toe de rode draad van het verhaal lijkt te zijn verloren. Maar voor de lezer van bijvoorbeeld de Grijze Jager (die toptitel was ik nog vergeten) is dat eerder een pré, want ook daar gaat het vaak om de wereld die de schrijver heeft gemaakt en wordt de actie voor die beschrijving even stil gezet.
Conclusie: Het is een boek voor kinderen vanaf een jaar of 10. Voor de volwassen lezer zitten er een paar morele details in die dit boek ook zeker de moeite waard maken, maar ik denk dat met name de jonge lezer hier grenzeloos in kan verdrinken en nooit meer boven wil komen. Snel door naar deel 2.
